Represjonowani

Lista represjonowanych Dowgwiłłów, na których ślady natrafiliśmy podczas poszukiwań genealogicznych. Największą grupę stanowią osoby i rodziny, którym skonfiskowano majątki lub zesłano na Syberię za czasów Cezarstwa Rosyjskiego w XIX wieku. Najstarsze dane pochodzą z 1830 roku, ostatnie z lat 1950-1955.

1. Dowgwiłło Michał (9.10.1833 - 22.5.1871)

Fragment z Rocznika Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, Rok 1870-1872.

W listopadzie 1866 roku Michał brał udział w głosowaniu (korespondencyjnym) do wyborów uzupełniających do Komitetu Reperezentacyjnego w Zjednoczeniu Emigracji Polskiej w Paryżu ["Emigracja Polska po powstaniu styczniowym" Jerzy Borejsza Warszawa Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1966; Do Wychodztwa Polskiego. [Inc.:] Komitet Reprezentacyjny na mocy ostatniego głosowania, posiadając już w łonie swojem czterech członków absolutną większością wybranych [...] : Paryż d. 11 Grudnia 1866 r str.5]
Wymieniony w ukazujcym się w Krakowie dzienniku "Kraj" nr. 69 z 24.3.1871 (str.3) jako uczestnik pogrzebu zmarłego 23 lutego w Paryżu Ignacego Karwuszko (prawdopodobnie 28 lat. Rodaka z powiatu nowoaleksandrowskiego, który brał udział w powstaniu i komunie paryskiej.
Porównując życiorys Michała z życiorysem Konstantego Dalewskiego w tym samym Roczniku Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, Rok 1870-1872, wnioskuję, że prawdopodobnie poznali się w 1864 r. w oddziałach księdza Mackiewicza [wiemy że Dowgwiłłowie byli w tych oddziałach] i wspólnie lub tą samą trasą dostali się do Paryża przez Szwajcarię, a podczas wojny z Prusami służyli w tym samym batalionie.
W 1871r. złożył papiery z prośbą o wsparcie jako emigranta w Delegacji Galicyjskiej, która zajmowała się rozdziałem funduszy z Galicji i poznańskiego. [Katalog rękopisów Biblioteki Narodowej. T. 2 cz. 1, Zbiory Biblioteki Rapperswilskiej : rękopisy 1315-2299; str. 375].
Wiadomość o jego rozstrzelaniu ukazała sie również w dzienniku "Kraj" nr. 152 z 7 .7.1871 (str.2).

Dowgwiłłowie wymienieni w pracy M.S. Anatolevny "Lista uczestników powstania 1863-1864 r. zesłanych na Zachodnią Syberię" (Omsk 2005r.) [http://kdkv.narod.ru/1864/Ssilka-ZapSib.html]:
2. Dowgwiłło Adam Jan - 40 lat w 1868 r., szlachcic Kowieńskiej guberni, od 1864 roku w Tomsku, rodziny nie ma. [Mozliwe, że chodzi tu o wymienionego pod numerem 21. Adama Dionizego]
3. Dowgwiłło Józef - 44 lat w 1868 r., szlachcic, od 1868 roku był w Maryńsku razem z żoną i dziećmi.

Ze "Spisu osób gubernii Wileńskiej, których majątki na nowo skonfiskowane zostały" umieszczonego na łamach Tygodnika Petersburskiego z 4/16.9.1834r. i Gazety Codziennej nr. 960 z 25.9.1834r.:
4. Dowgwiłowicz Józef z majątku Gierdwojń [Girdwojnie]. Więcej informacji o Józefie na TEJ stronie.

Zestawienie konfiskat mienia przez władze carskie na podstawie postanowień Senatu przechowywanych w bibliotece w Carskim Siole (Rosja) z lat 1827-1889.

Źródła: "Общий алфавит фамилиям владѣльцев [...] имѣния которых состоят под запрещением по 1833 годь" Moskwa 1834, litera D str. 98; "Алфавит владѣльцамъ и лицамъ, на имѣния коихъ наложены запрещения [...] за 1864 годъ"; "Общий алфавит фамилиям владѣльцев: имѣния которых состоят под запрещением по 1841 годь" litera A-D, str. 1033-1034; "Общий алфавит фамилиям владѣльцев: имѣния которых запрещениемъ съ 1829 по 1865 годь" Sanktpetersburg 1867 str 1111; "Алфавит владѣльцамъ и лицамъ, на имѣния коихъ наложены запрещения [...] за 1875 годъ" str 68; "Алфавит владѣльцамъ и лицамъ, на имѣния коихъ наложены запрещения [...] за 1879 годъ" str 64; "Алфавит владѣльцамъ и лицамъ, на имѣния коихъ наложены запрещения [...] за 1889 годъ" str 124;

21. Dowgwiłło Adama Dionizy syn Ignacego zesłany za udział w Powstaniu Styczniowym w oddziale kś. Mackiewicza, od 1864r. przebywał w rejonie Maryńskim, a potem Tomskim.

Inni prześladowani Dowgwiłłowie wymienieni w różnych źródłach.

22/23. Scholastyka (c.1846 - 11.3.1873 Pencław k. Czerska) i Eyfrozyna Dowgwiłło (c.1849 Ożajcie - ?), córki Igancego Mateusza i Rozalii Tamulewicz z powiatu Szawelskiego. Zesłane za udział ich braci w powstaniu styczniowym. Źródło: wstęp do pamiętnika Kazimeirza Waściszewskiego "Potyczka pod Szklarami : kartki z pamiętnika 1863 roku" wydanych w 1928 roku w Lublinie przez jego syna Leona Waściszewskiego.

24. Dowgwiłło Józef-Leopold syn Wincentego, szlachcic z linii laudańskiej ur. 12.11.1873 r. zesłany w 1897 r. na 10 lat katorgii trafił na Sachalin w obwodzie Zabajkalskim; wdowiec i katolik zawarł 6.10.1906r. małżeństwo z Anfisą F. Sławińską, panną 22 lat, z Kunalskiej parafii i miasta (region Trans-Bajkalski Kraju Górnej Udy), wiary prawosławnej.
[ 6 октября 1906 [в Хинганской Свято-Троицкой церкви ст. Радде заключен в брак] 
жених: ссыльнопоселенец о. Сахалин Иосиф-Леопольд Викентьев(ич) Довгвило, 
римско-католического вероисповедания, первым браком, 32 лет
невеста: крестьянская девица Забайкальской области Верхне-Удинского округа Куналейской волости, села Куналей
Анфиса Федоровна Славинская, православного вероисповедания, первым браком, 22 лет]
Inne żródła podają nastepujące informacje:
Dowgwiłło (Dołgwiło) Leopold syn Wincentego - urodził się w 1873 roku na Litwie w Guberni Kowieńskiej, wieś Popoves [Popiwesie]; litwin; pszczelarz w kołchozie "Czerwona Dichun." Mieszkał. EAO, Birski rejon, wieś Radde.
Aresztowania. Birsko OUNKVD 03 kwietnia 1938
Skazany: [zespół sędziowski] z NKWD w DWK 29 kwietnia 1938, na odstawie art. 58-1a RFSRR Kk ..
Werdykt: WMN. Zastrzelony 31 maja 1938r. Miejsce pochówku - miasto Chabarowsk. Zrehabilitowany 23 sierpnia 1958 dekretem Prezydium Wojewódzkegoi Sąd EAO sprawa została zamknięta z braku [winnego].
Źródło: Księga pamiątkowa Okręgu Chabarowskiego
[Долгвилло Леопольд Викентьевич
Родился в 1873 г., Литва, Ковенская губ., с. Поповес; литовец; пчеловод колхоза "Красный Дичун". Проживал: ЕАО., Бирский р-н, с. Радде. 
Арест. Бирским ОУНКВД 3 апреля 1938 г. 
Приговорен: тройка при УНКВД по ДВК 29 апреля 1938 г., обв.: по ст. 58-1а УК РСФСР.. 
Приговор: ВМН. Расстрелян 31 мая 1938 г. Место захоронения - г. Хабаровск. Реабилитирован 23 августа 1958 г. постановлением президиума областного суда ЕАО дело прекращено за недоказанностью обвинения 
Источник: Книга памяти Хабаровского края]
Inne źródła: "РАЗРАБОТКА ЭЛЕКТРОТЕХНИЧЕСКОЙ ПРОМЫШЛЕННОСТЬЮ ЛЕНИНГРАДА СРЕДСТВ СВЯЗИ ДЛЯ РККА В 20-30-ЕЕ ГГ. ХХ В"; Списки на пилонах в Хабаровске.

25. Dowgwiłło Paweł syn Aleksandra - zapisany w księgach kościoła rzymsko-katolickiego w obwodzie Amurskim był chrzestnym urodzonej 21.7.1900r. w Nikolsku Ussyryjskim Marii Kowalczyk, córki Ignacego Adamowego i Weroniki Andrzejowej.

26. Dowgwiłło Antoni syn Bolesława, szlachcic ur. ca. 1887 we wsi [Sokoły], a mieszkający w Szawlach; wymieniony w tomie 12 spisów spraw karnych ministerstwa sprawiedliwości za rok 1913. [link] [nie znamy treści artykułów z których został prawdopodobnie zesłany]

27. Dowgwiłło Władysław syn Chieronima - urodzony w 1893r. w kurlandzkiej guberni; litwin z niepełnym średnim wykształceniem; aresztowany 28.10.1920r. Źródło: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Республики Башкортостан; Открытый список.

29. Dowgwiłło Józef syn Bolesława (1892 - 1938) - mieszkał w Leningradzie; naukowiec, laborant-konstruktor zajmujący się częściami radiowymi; od 1925r. pracował w laboratorium Ugłowa i prowadził zespół zajmujący się radiolokacją; aresztowany w 1938 r.; zmarł podczas śledztwa. Wystepuje w książkach adresowych Leningradu z roku 1924 do 1926. [Весь Ленинград на 1924 год, адресная и справочная книга]
Żródła: Высочайшие приказы 2.8.1916; Высочайшие приказы 15.10.1916; Открытый список; Перспективные самолеты; Весь Ленинград. 1924 г.; История и методология естественных наук - Выпуск 17 c.143; Военно-исторический журнал, Nrs 2-6/2007 str 34; Следственные дела УКГБ по Москве и Московской области. 1917-1991 гг.
Zobacz też stronę poświęconą pozostałym Dowgwiłłom m.in. w Rosji. Tutaj.

30. Dowgwiłło Józef syn Jana (1887 - ?) - rozkazem z 2.8.1916r. otrzymał order św. Anny IV klasy jako naczelnik 8 roty przy sztabie 2 Kubańskiej Dywizji Kozakóww w stopniu podporucznika, a rozkazem z 15.10.1916 r. orderem św. Stanisława III klasy przynależąc do 1-ej Kaukaskiej Roty, wojska inżynieryjne. Rota ta została przemieniona 13.5.1916 r. w 10 Dywizjon Radiotelegraficzny.

31. Dowgwiłło (Daugvilas) Felicjan (31.3.1900 - 1978) uczestnik wojny bolszewickiej 1919-1921 w formacjach litewskich, zesłany za Syberię.

32. Dowgwiłło (Daugvilas) Stanisław , ur. 4.2.1917 aresztowany 23 lipca 1947r. w Wilnie przez Sowietów i zesłany do Magadanu (miasta nad Morzem Ochockim). Powrucił w 1956r. Zmarł 11.4.1980r. w Jałcie (Ukraina) Pochowany na cmentarzy w Poniewieży. Źródło: LIETUVOS POLITINIŲ KALINIŲ BENDRIJA „KOLYMA“.

33. Dowgwiłło (Dogwiłło) Dionizy , ur. 8.4.1931 w Wołkowysku, syn Karola i Kamili. Członek Harcerskiej Organizacji Podziemnej "Iskra" w Olsztynie, największej konspiracyjnej organizacji młodzieży w Polsce nawiązującej do przedwojennych i wojennych tradycji harcerstwa. Od 1948 roku organizacja ta prowadziła działalność sabotażową, wzorując się na Szarych Szeregach, skierowaną przeciwko reformie harcerstwa na wzór pionierów sowieckich. W 1950 roku rozpoczęły sie aresztowania i kilkumiesięczne przesłuchania połączone z fizycznym i psychicznym znęcaniem się. Wraz z wieloma innymi harcerzami został skazany na 10 lat więzienia. W 1998 roku nakręcono reportaż historyczny zatytułowany 'Harcerska sprawa" poświęcony tym wydarzeniom.
Więcej informacji na temat działalności powojennego harcerstwa w Olsztynie i losach jej członków można znaleźć na witrynie harcerstwo.site90.net. W 2006r. Komenda Chorągwi Warmińsko-Mazurskiej ZHP wydała książkę poświęconą Organizacji Podziemnej 'Iskra' ("Harcerska konspiracja" Krystian Soliński, Olsztyn 2006, ISBN 83-920824-4-3)

34. Rodzina Komarów ze wsi Giluszki: rodzice Jan- zmarł na zesłaniu i Justyna z córką Sabiną po mężu Dogwiłło - ur. w 1930 r. Osiedlono ich w Kołchozie im. Lenina w m. Butuchej koło miasta Nukuty. W/w repatriowali się do Polski w grudniu 1957 r. Źródło: IPN Szczecin: Śledztwo w sprawie deportacji z Polaków z Litwy Kowieńskiej - Sygn. akt S 67.2009.Zk.

35. Dowgwiłło Bolesław [Takle] (1925 - 17.4.1945) żołnierz pochowany na radzieckim cmentarzu wojskowym w Bad Freienwalde (Niemcy). Żródło: Spis pochowanych.

36. Władysław i Regina Dowgwiłło posiadała znaczne gospodarstwo w okolicy Podbrzezia (Paberże). W dniu 22 maja 1948 r. wysiedlono ich do Krasnojarskiego Kraju, Nowosiołowskij Rajon, osady: Kurtak i Krywoszejna, gdzie pracowali w tajdze przy wyrębie drzew oficjalnie do 3.9.1956 r.. Repatriowali się do Polski w październiku 1956 r. (Instytut Pamięci Narodowej Sygn. akt S 67.2009.Zk) i osiedlili się w Gdańsku. Informacje te potwierdza publikacja "1941-1952 metų Lietuvos tremtiniai" [Litewscy deportowani z lat 1941-1952] wydana przez litewskie Ministerstwo Spraw Wewnetrznych w 1993r. Podobny los spotkał też jego brata Felicjana Dowgwiłło.

37. Felicjan i Waleria Dowgwiłło oraz syn Edward wysiedlono ich 25 marca 1949 r. w rejon nowosiołowski, Kraj Krasnojarski. Do Polski repatriowali się w e wrześniu 1956 r.

38. Kazimierz Dowgwiłło (1874 - 1954) syn Jana i jego żona Ludwika Dowgwiłło zd Lutkiewicz (1884 - 1978) córka Bronisława z ok. Radziewiliszki [Radviliškiai] powiat Czekiszki wywiezieni do Igarki nad Jenisejem. Pochowani w grobie rodzinnym w Kruwondach. Żródło: 'Igarkos tremtiniai' Aldona Matulkaitė, ‎Aloyzas Janulis; Leidykla "Atkula", 1998.

Osoby wysłane na przymusowe roboty do Niemiec podczas II Wojny Światowej:

39. Dowgwiłło Irena (1922-2011) Pracowała od 1942 roku w Grimmen (północne Niemcy). Więcej informacj TUTAJ

40. Dowgwiłło Zbigniew Ryszard (1923-1945). Brat wyżej wymienionej Ireny. Pracował od 24.4.1942 r. w Hessen. Więcej informacji TUTAJ

41. Dowgwiłło Barbara zd. Bobrowska (ur. 4.11.1932 Wymyślin-Skąpe) córka Władysława i Stanisławy. Pracowała w rolnioctwie od 1.10.1940 do 1.1.1942 w Górkach koło Kwidzynia u jakiegoś Hamermeistra. Przeżyła wojnę i mieszkała jeszcze w 2008 r. w powiecie tucholskim.

42. Daugvilas - wymieniony w książce poświęconej partyzantce litweskiej w parafii Taurogi w latach 1945-1952 [Lietuvos partizanų Tauro apygarda: 1945-1952 m.: dokumentų rinkinys. Lietuvos Archyvų departamentas, 2000]

43. Dowgwiłło Stanisław syn Szczepana Klemensa i Eugenii Chomentowskiej ur. 11.11.1865 r. Wiadomo, że w 1919 r. powrucił z niewoli niemieckiej. W wyniku wojny polsko-radzieckiej zaginął, ponieważ malżonka poszukiwała go dając ogłoszenie w Kurjer Warszawski nr 141 z 25.5.1922 r. str.28, a w gazecie Polska Zbrojna z 4.1.1923 r. pojawiła się odezwa o poszukiwaniu go przez delegację Rzeczypospolitej Polskiej w Komisji Mieszanej do spraw repatrjacji z Rosji. Jak widać Stanisław powrucił ale prawdopodobnie z nadszarpniętym zdrowiem.